Cèdre-dóu-Liban
Cedrus libani
Pinaceae
Nom en français : Cèdre de l'Himalaya.
Descripcioun :Aquéu cèdre se vèi gaire au nostre ; pamens dins d'ùnis endré es esta emplega pèr lou rebouscage. Se destrìo de soun cousin, lou cèdre-de-l'Atlas, mai coumun dins la naturo, emé sis aguio un pau verdalo, e subretout si jóuini ramo quàsi sènso péu. Li pigno, peréu soun pu longo (> 8 cm, alor qu'aquéli de l'Atlas fan mens de vue cm). Apoundèn que pòu deveni mai grand.
Usanço :S'emplego en essènci. Èi bon pèr la circulacioun dóu sang e dis imour (linfo), pèr leva li graisso dóu cors e pèr ajuda à alena.
Port : Aubre
Taio : 20 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cedrus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1100 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Plantado de cèdre
- Bos clar
- Tepiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Ouèst
Ref. sc. : Cedrus libani A.Rich., 1823
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753